Nu we steeds meer gewend raken aan videobellen, merken we dat we overal en altijd, deel kunnen nemen aan een bespreking. Waarom nog drie uur in de auto zitten voor een bespreking van een uur. Videoconferencing bestaat natuurlijk al lang, alleen werd dit niet veel ingezet. Mensen stonden toch liever in de file op maandagochtend, of stapten in een overvolle trein om op tijd bij een bespreking te zijn. Toen kwam de 2020 Corona uitbraak waarbij veel mensen gedwongen werden om thuis te werken. BAM iedereen kent nu Zoom, Google Meet en Microsoft met haar teams en Skype. Met meetings in VR/AR is het mogelijk om echt samen te komen en dit heeft een aantal voordelen.
Geen afleiding
Met een VR bril op is er geen afleiding want de omgeving is niet zichtbaar. Hierdoor heeft de deelnemer 100% aandacht voor de virtuele presentatie.
3D objecten
3D objecten kunnen op ware grote bekeken en onderzocht worden. Zoom in of bekijk een exploded view voor details. Of verander de schaal om een bebouwde omgeving te beoordelen.
Gebruik omgeving als context
Pas de omgeving aan, aan het onderwerp en versterk de interactie. Het maakt niet uit of het gaat om een cleanroom of restaurant. Door de deelnemers in de omgeving te plaatsen, kan er effectiever gecommuniceerd worden.
Meer interactie
Naast een beeldverbinding kunnen ook de handen gebruikt worden bij het communiceren. Daarnaast kun je details aanwijzen en objecten vergroten. De avatars lijken steeds echter en de eye tracking in high-end brillen maakt zelfs gezichtsuitdrukkingen mogelijk.
Usecase met studenten
Ik heb een webinar gegeven aan Fontys HBO studenten en de eerste meeting was met Microsoft Teams. En hoewel er wat interactie was via schermdelen en beeldverbinding, was de deelname redelijk passief en veel zenden. Dat verdween totaal toen we de keer daarna in Mozilla Hubs verder gingen. Binnen een mum van tijd werd de ruimte gevuld met een astronaut, Spongebob en een motor.
Teams gingen hun eigen ruimte inrichten met een bank, planten en videoschermen.
VR Meeting tools
Naast Hubs zijn er veel verschillende platformen om samen te komen in VR en AR. Van Facebook Horizon tot Altspace VR van Microsoft. In dit overzicht in de VRmaster XR gebruikersgids is een overzicht te vinden van veel van deze tools. Omdat niet iedereen een VR bril of Hololens heeft, is het belangrijk dat de meeting ook via een laptop of tablet te bekijken is. Dit kan met Mozilla Hubs en Spatial. Alleen welke is dan beter?
Spatial.io
Spatial is ontworpen, door een Amerikaanse start-up voor Augmented Reality en werd door Microsoft gebruikt bij de introductie van de Hololens 2. Wat direct opvalt zijn de avatars. Vanuit een foto wordt een levensechte avatar gemaakt zodat het gevoel van samenzijn enorm versterkt wordt.
Interactie
Op de virtuele muren kunnen sticky-notes en afbeeldingen geplaatst worden en zo ontstaat een digitaal prikbord. Daarnaast is het mogelijk om 3D objecten te tonen. Via een webcam, kan een niet VR gebruiker deelnemen aan de meeting en scherm delen is eenvoudig. Schrijf of annoteer door simpelweg je hand of controller te bewegen of wijs iets aan met je laser-pointer.
Dankzij spatial audio, hoor je iemand beter als je er dichter bij staat.
Deelnemers
Spatial is ontworpen voor AR/MR en ondersteund zodoende de Hololens en de Magic Leap. Daarnaast is Spatial ook te gebruiken met een Oculus Quest of via de browser. Het delen van de ruimte is eenvoudig via een link, of pair een headset via een code. Let op voor gebruik via de Oculus Quest, dient er een app te worden gedownload. Doordat deze in beta is, kan dit enige dagen duren voordat er toegang verleend is. Om deel te nemen via de browser heb je een gratis Spatial account nodig.
Er kunnen tot 30 mensen deelnemen aan een meeting. Het advies is om max 15 mensen met een headset toe te laten en de rest mee te laten doen via laptop.
Omgeving
Met de Hololens is je (thuis)kantoor de omgeving. In VR en de browser is er een moderne ruimte te zien. Deze ruimte is niet aan te passen en ook kun je niet rondlopen in de ruimte, wanneer je een laptop gebruikt.
Bron: Spatial
Prijs Spatial.io
Spatial is gratis te gebruiken en tijdens de Corona-maatregelen zijn premium functies zoals meer dan 3 opgeslagen ruimtes en meetings langer dan 40 minuten vrijgegeven.
Voordelen Spatial.io
Spatial is een levensechte vergaderomgeving met een goed vormgegeven gebruikersbeleving. Alle functies voor het vergaderen zijn aanwezig. De levensechte avatars versterken het samenzijn gevoel enorm. De virtuele muren, waar content op geprikt kan worden, maken de uitkomsten van een vergadering overzichtelijk.
Nadelen Spatial.io
Doordat er geen eigen ruimtes gemaakt kunnen worden, is er geen context. Het uploaden van 3D objecten is omslachtig omdat er een beperkte koppeling is met online 3D platformen en objecten en de textures samengevoegd dienen te worden tot een gltf of GLB bestandstype. Lees hier de instructies.
Doordat er maar één ruimte is, is het niet mogelijk om je af te zonderen met een groepje. Hiervoor kunnen wel aparte kamers worden aangemaakt, alleen gaan mensen dan wel weg uit de omgeving. Op laptop zijn de functies beperkt omdat je niet kan rondlopen in de omgeving.
Het is niet mogelijk om Spatial te laten werken op een eigen server en de broncode is niet aan te passen en/of uit te breiden.
Conclusie Spatial.io
Spatial is vooral goed te gebruiken bij brainstormen, design-thinking en een stand-up aan het begin van een dag. Ook het beoordelen van 3D objecten en gebouwen is geweldig te doen in een Spatial projectroom en door de gelikte vormgeving is het geven van verkooppresentaties ook een goede toepassing.
Mozilla Hubs
Hubs is de bijeenkomst omgeving, gemaakt door Mozilla en werkt volledig in de browser. Mozilla is bekend van de privacy vriendelijke browser Firefox en heeft een heel scala aan open-source VR en AR projecten lopen. Hubs gaat hand in hand met Spoke, een tool om eenvoudig 3D omgevingen te bouwen. De niet-realistische avatar kan zelf ontworpen worden met bepaalde opties of maak deze zelf via Readyplayer.me.
Er kunnen allerlei soorten content worden geupload zoals foto’s, text, PDF’s, afbeeldingen, video’s. Door de koppeling met Google Poly en Sketchfab is het inladen van 3D objecten eenvoudig. Ook geluid kan worden toegevoegd voor extra toelichting. Doordat geluid ruimtelijk is, hoor je dit pas goed, als je dicht bij het object bent.
Je kan deelnemen via een webcam en scherm delen. Ook is het mogelijk om foto’s of video’s in de omgeving te maken en deze aan te wijzen met een laserpointer.
Teken met je controller of mouse pad om zaken te verduidelijken of gebruik hiervoor de chat functie. Met emoticons kan je ook laten weten wat je er van vindt.
Deelnemers
Deelnemen kan met bijna elk apparaat met een browser. Van Oculus tot HTC, van iPad tot Android.Er is een korte url beschikbaar die kan worden ingevoerd in een headset. Om deel te nemen heb je geen account nodig. Wel is een account nodig wil je content kunnen uploaden.
Het advies is om met maximaal 25 deelnemers tegelijk een ruimte te bezoeken. Met een headset op, is 8-10 personen het maximum voor een vloeiende ervaring.
Omgeving
Er is keuze uit meer dan 70 ruimtes en als dat niet genoeg is, kan je met Mozilla Spoke een ruimte aanpassen of helemaal zelf ontwerpen.
Daarnaast is het mogelijk om ruimtes aan elkaar te koppelen, zodat mensen in groepen uiteen kunnen gaan en vervolgens weer terug kunnen komen.
Prijs
Hubs is gratis beschikbaar via de hubs.mozilla.com website. Ook kan Hubs op een eigen server of AWS worden gedraaid, uiteraard zijn hier kosten aan verbonden.
Voordelen Hubs
Hubs is overal en altijd beschikbaar omdat het werkt via elke browser en doordat de code open-source is kan deze op een eigen (intern) netwerk gebruikt worden. Al de features die je verwacht bij een VR meeting zijn aanwezig en de flexibiliteit is enorm. Doordat je zelf ruimtes kunt maken, kun je een training echt laten aansluiten bij de praktijk. Dit voegt een nieuwe dimensie toe aan leren.
Nadelen Hubs
Hubs is minder realistisch dan Spatial.co al kun je avatars via een omweg, zo mooi maken als je zelf wilt. Door de lagere grafische kwaliteit, ziet Hubs er minder professioneel uit. Doordat Hubs zo flexibel is, kan het een rommeltje worden omdat elke deelnemer zijn eigen omgeving kan maken en overal content kan plaatsen. Dit is wel te voorkomen door rechten te beperken van de bezoekers.
Met meer dan 12 personen is het gebruik van een headset niet aan te raden, omdat het platform dan traag reageert. Het werkt dan wel probleemloos op een laptop. Op een laptop vraagt het wel wat oefening om content te verplaatsen en aan te passen. En alleen als je content pint, blijft het opgeslagen.
Conclusie Hubs
Hubs is erg veelzijdig en laagdrempelig en kan gebruikt worden voor interactie met kleinere groepen. Dan is ook echt niets te dol. Van brainstorming tot lesgeven, van presenteren tot yoga. Alles is mogelijk binnen Hubs.
And the winner is
We hebben de belangrijkste punten op een rij gezet:
Spatial.io | Mozilla Hubs | |
Grafische weergave | Goed | Gemiddeld |
Interactie | Goed | Goed |
Maximum aantal deelnemers (in VR) | 30 (15) | 25 (12) |
Gebruiksgemak | Gemiddeld | Goed |
Gebruik administrator | Goed | Gemiddeld |
Hardware ondersteuning | Goed | Enorm goed |
Flexibiliteit | Gemiddeld | Goed |
Veiligheid | Gemiddeld, want hosting op extern platform | Goed, want hosting op eigen servers mogelijk |
Prijs | Goed | Gratis |
Omdat Hubs en gebruiksvriendelijk en flexibel en op een eigen server te hosten is dit de winnaar. De beperking van beide tools is de capaciteit. Wil je een virtual event voor meer mensen organiseren, kijk dan eens naar Virbula of AltspaceVR.
En nu we toch aan het online bijeenkomen zijn, hier zijn een aantal tips voor meer energie:
- Laat iedereen 40 seconden hardop praten over het onderwerp.
- Van wie is dit? Vraag aan iedereen om een foto van een persoonlijk object te sturen. Tijdens de sessie kan iedereen raden van wie het is. iedereen moet meedoen, ook degene van wie de foto is, anders wordt het wel erg gemakkelijk.
- Beweeg tijdens de sessie. Want van alleen maar stil zitten wordt niemand blij.
- Gebruik kleuren. Stem door een bepaalde kleur voor de camera te houden of geef via kleur aan als iets te veel wordt.
Wil je meer lezen over de inzet van VR en AR in het algemeen en virtuele events in het bijzonder. Kijk dan eens naar de XR Gebruikersgids op vrmaster.co/xr-usecases/#XR-Collaboration